Эй, Странник! Незаменимых людей не бывает, но бывают уникальные нелюди.
Bestiary.us
энциклопедия вымышленных существБыстрый переход
- Портал им.Киплинга Собрание сказок, поэтически объясняющих происхождение той или иной особенности животных, например "откуда у верблюда горб", "почему у слона длинный хобот", или "с чего б это вдруг кошки и собаки не ладят".
- Рождественский бестиарий Портал посвящён существам и обычаям, относящимся к традиционным зимним праздникам, в центре которых находится Рождество. Подобно многим сверхъестественным существам этого периода, портал появляется в нашем мире только на время, с 5 декабря по 15 февраля.
- Средиземье Средизе́мье (англ. Middle-earth, буквально Среди́нная земля́, также существуют варианты перевода Среднеземье, Средьземелье) — одна из первых и самых известных фэнтези-вселенных. Оно является местом действия основных произведений Дж.Р.Р.Толкина, а также «вольных продолжений» других авторов.
Лизун
Лизун — в фольклоре северной Беларуси пугало с длинным языком, живущее в колодце или в огороде и способное лизнуть непослушного ребенка до крови
Lizun — bogey with long tongue by which it can lick the skin off the child's body usually living in wells or vegetable gardens in folklore of Northern Belarus
Лізун — паводле фальклёру паўночнай Беларусі нейкае пудзіла з доўгім языком, якое жыло ў калодзежы ці ў агародзе і было здольна лізнуць непаслухмянае дзіця да крыві
Lizun — w folklorze północno-wschodniej Białorusi straszydło z długim językiem, żyjące w studni albo w ogrodzie i zdolne polizać nieposłuszne dziecko do krwie
Лизун — в фольклоре северной Беларуси пугало с длинным языком, живущее в колодце или в огороде и способное лизнуть непослушного ребенка до крови
ЛизунВ фольклоре северной Беларуси пугало с длинным языком, живущее в колодце или в огороде и способное лизнуть непослушного ребенка до крови по-русскиLizunBogey with long tongue by which it can lick the skin off the child's body usually living in wells or vegetable gardens in folklore of Northern Belarus in englishЛізунПаводле фальклёру паўночнай Беларусі нейкае пудзіла з доўгім языком, якое жыло ў калодзежы ці ў агародзе і было здольна лізнуць непаслухмянае дзіця да крыві па-беларускуLizunW folklorze północno-wschodniej Białorusi straszydło z długim językiem, żyjące w studni albo w ogrodzie i zdolne polizać nieposłuszne dziecko do krwie w polskim
Лізун —
В фольклоре северо-восточной части Витебской области Беларуси и приграничных к ней районов Псковской области России, лизун — живущее в колодце или в огороде пугало с длинным языком, способное лизнуть детей до крови. На Витебщине, когда ребенок сильно плакал, ему говорили: "Ціша, дзетка, а то цябе лізун зліжыць". В.Н.Добровольский считал определение "лізун" эпитетом огня, приводя следующую фразу: "Ни падхади к печки: лизун залижить красным языком". На белорусско-псковском пограничьи записано поверье про лизуна, живущего в колодце — "белы такі, з палец", которым пугали непослушных детей (1025: с.277), в Витебском районе вплоть до недавнего времени детей пугали лизуном, у которого "язык як цёрка, як лізнець, дык аж да крыві":
Пра лізуна гаварылі. Ну, гэта пугалі так. Гаварылі, што Лізун у калодцы сядзіць і язык, як цёрка. Дзяцей пугалі, што зацяніць у ваду.
Запісалі Т.Валодзіна і Ў.Лобач у 2007 годзе ў вёсцы Брыгітполле Віцебскага раёна ад Пятровай Кацярыны Тарасаўны, 1925 г.н. (1178: с.86, №227)
Про лизуна говорили. Ну, это пугали так. Говорили, что Лизун в колодце сидит, и язык, как тёрка. Детей пугали, что затянет в воду.
Записали Т.Володина и В.Лобач в 2007 году в деревне Бригитполье Витебского района от Петровой Катерины Тарасовны, 1925 г.р. (1178: с.86, №227)
Раньшэ было гавораць. Пугаюць. Малых пугаюць. Лізуном гэтым, там, што у калодцы, каб не падхадзіў к калодцу. Тады гаворылі: "Лізун цябе схваціць!"
Запісалі Т.Валодзіна і Ў.Лобач у 2007 годзе ў вёсцы Хадорына Віцебскага раёна ад Мінінай Кацярыны Іллінічны, 1923 г.н. (1178: с.86, №228)
Раньше было, говорят. Пугают. Малых пугают. Лизуном этим, там, что в колодце, чтоб не подходил к колодцу. Тогда говорили: "Лизун тебя схватит!"
Записали Т.Володина и В.Лобач в 2007 году в деревне Хадорино Витебского района от Мининой Катерины Ильиничны, 1923 г.р. (1178: с.86, №228)
Ай, я забыла... лізун, лізун. Лізун, кажуць, вун сядзіць. А наша мама казала — у бобе лізун сядзіць. А нам жа хочацца бобу. Лізун як лізнець па голай жопе да крыві, дык мы і баяліся. За то яго і звалі так — лізун. Як лізнець, дык ніякі доктар ня вылечыць. Як лізнець па жопі да крыві. Мы баяліся і ня ішлі.
Запісала Т.Валодзіна ў 2007 годзе ў вёсцы Лаўрэнаўка Талочынскага раёна ад Ступак Соф’і Міхайлаўны, 1926 г.н. (1178: с.86, №229)
Ай, я забыла... лизун, лизун. Лизун, говорят, вон сидит. А наша мама говорила — в бобах лизун сидит. А нам же хочется бобов. Лизун как лизнет по голой жопе до крови, так мы и боялись. За то его и звали так — лизун. Как лизнет, так никакой доктор не вылечит. Как лизнет по жопе до крови. Мы боялись и не шли.
Записала Т.Володина в 2007 году в деревне Лавреновка Толочинского района от Ступак Софьи Михайловны, 1926 г.р. (1178: с.86, №229)
Lizun is represented in folkloric accounts in north-east part of Vitebsk region of Belarus and near-border districts of Pskov region of Russia. It is a bogey with long tongue by which it can lick the skin off the child's body. It is widely believed that it usually dwells in wells or vegetable gardens. In Vitebsk region there was a traditional way of soothing a crying child by saying: "Hush, baby, or Lizun will lick you off". V.Dobrovolskii considered Lizun as a metaphor for a fire by quoting traditional expression: "Don't come near the furnace or Lizun will lick you off by its red tongue". Belief about well-dwelling "white and as big as a finger" Lizun was recorded at border between Pskov and Vitebsk regions and was used to frighten children into the good behavior (1025: с.277). Until recently in Vitebsk region adults frightened children by Lizun which had "tongue as a sandpaper which licks you till it bleed":
Пра лізуна гаварылі. Ну, гэта пугалі так. Гаварылі, што Лізун у калодцы сядзіць і язык, як цёрка. Дзяцей пугалі, што зацяніць у ваду.
Запісалі Т.Валодзіна і Ў.Лобач у 2007 годзе ў вёсцы Брыгітполле Віцебскага раёна ад Пятровай Кацярыны Тарасаўны, 1925 г.н. (1178: с.86, №227)
There were talking about Lizun. They usually frightened others by it. They said that Lizun dwells in the well and has tongue as a sandpaper. They frighten children that it will drag them into water.
Collected in 2007 by T.Volodina and V.Lobach in village Brigitpolie (in Vitebsk District of Belarus) from Katerina Petrova (born 1925) (1178: с.86, №227)
Раньшэ было гавораць. Пугаюць. Малых пугаюць. Лізуном гэтым, там, што у калодцы, каб не падхадзіў к калодцу. Тады гаворылі: "Лізун цябе схваціць!"
Запісалі Т.Валодзіна і Ў.Лобач у 2007 годзе ў вёсцы Хадорына Віцебскага раёна ад Мінінай Кацярыны Іллінічны, 1923 г.н. (1178: с.86, №228)
It was in old times they say. People frightened children to not come near wells where this Lizun lived. They said: "Lizun will get you!"
Collected in 2007 by T.Volodina and V.Lobach in village Khadorino (in Vitebsk District of Belarus) from Katerina Illinichna Minina (born 1923) (1178: с.86, №228)
Ай, я забыла... лізун, лізун. Лізун, кажуць, вун сядзіць. А наша мама казала — у бобе лізун сядзіць. А нам жа хочацца бобу. Лізун як лізнець па голай жопе да крыві, дык мы і баяліся. За то яго і звалі так — лізун. Як лізнець, дык ніякі доктар ня вылечыць. Як лізнець па жопі да крыві. Мы баяліся і ня ішлі.
Запісала Т.Валодзіна ў 2007 годзе ў вёсцы Лаўрэнаўка Талочынскага раёна ад Ступак Соф’і Міхайлаўны, 1926 г.н. (1178: с.86, №229)
Oh dear, I forgot... Lizun. They said: look, there's a Lizun sits. Our mother said that Lizun sat in beans. But we wanted beans so desperately. But there's a Lizun which will lick your bare butt untill it bleeds. And we were afraid to go there. So he was named after this. Because once it licks you no doctor will fix you. It'll lick your bare butt until it bleeds. So we were afraid.
Collected in 2007 by T.Volodina in village Lavrenovka (in Vitebsk District of Belarus) from Sofia Mikhailovna Stupak (born 1926) (1178: с.86, №229)
Паводле фальклёру паўночнага захаду Віцебскай вобласці Беларусі, а таксама памежных з ёй раёнаў Пскоўскай вобласці Расіі, лізун — нейкае пудзіла з доўгім языком, якое жыло ў калодзежы ці ў агародзе і было здольна лізнуць дзяцей да крыві. На Віцебшчыне, калі малы надта плакаў, яму казалі: "Ціша, дзетка, а то цябе лізун зліжыць". У.М.Дабравольскі лічыў азначэнне "лізун" за эпітэт агню: "Ни падхади к печки: лизун залижить красным языком". На беларуска-пскоўскім паграніччы запісана павер'е пра лізуна, які жыў у калодзежы — "белы такі, з палец", ім палохалі непаслухмяных дзяцей (1025: с.277), у Віцебскім раёне да нядаўняга часу дзяцей пужалі лізуном, у якога "язык як цёрка, як лізнець, дык аж да крыві":
Пра лізуна гаварылі. Ну, гэта пугалі так. Гаварылі, што Лізун у калодцы сядзіць і язык, як цёрка. Дзяцей пугалі, што зацяніць у ваду.
Запісалі Т.Валодзіна і Ў.Лобач у 2007 годзе ў вёсцы Брыгітполле Віцебскага раёна ад Пятровай Кацярыны Тарасаўны, 1925 г.н. (1178: с.86, №227)
Пра лізуна казалі. Ну, гэта палохалі так. Казалі, што Лізун у калодзежы сядзіць, і язык, як тарка. Дзяцей палохалі, што зацягне ў ваду.
Запісалі Т.Валодзіна і Ў.Лобач у 2007 годзе ў вёсцы Брыгітполле Віцебскага раёна ад Пятровай Кацярыны Тарасаўны, 1925 г.н. (1178: с.86, №227)
Раньшэ было гавораць. Пугаюць. Малых пугаюць. Лізуном гэтым, там, што у калодцы, каб не падхадзіў к калодцу. Тады гаворылі: "Лізун цябе схваціць!"
Запісалі Т.Валодзіна і Ў.Лобач у 2007 годзе ў вёсцы Хадорына Віцебскага раёна ад Мінінай Кацярыны Іллінічны, 1923 г.н. (1178: с.86, №228)
Раней было, кажуць. Палохаюць. Малых палохаюць. Лізуном гэтым, там, што ў студні, каб не падыходзіў да калодзежа. Тады казалі: "Лізун цябе схопіць!"
Запісалі Т.Валодзіна і Ў.Лобач у 2007 годзе ў вёсцы Хадорына Віцебскага раёна ад Мінінай Кацярыны Іллінічны, 1923 г.н. (1178: с.86, №228)
Ай, я забыла... лізун, лізун. Лізун, кажуць, вун сядзіць. А наша мама казала — у бобе лізун сядзіць. А нам жа хочацца бобу. Лізун як лізнець па голай жопе да крыві, дык мы і баяліся. За то яго і звалі так — лізун. Як лізнець, дык ніякі доктар ня вылечыць. Як лізнець па жопі да крыві. Мы баяліся і ня ішлі.
Запісала Т.Валодзіна ў 2007 годзе ў вёсцы Лаўрэнаўка Талочынскага раёна ад Ступак Соф’і Міхайлаўны, 1926 г.н. (1178: с.86, №229)
Ай, я забылася... лізун, лізун. Лізун, кажуць, вунь сядзіць. А наша маці казала — у бабах лізун сядзіць. А нам жа хочацца бабоў. Лізун як лізне па голай дупе да крыві, так мы і баяліся. За тое яго і звалі гэтак — лізун. Як лізне, так ніякі доктар не вылечыць. Як лізне па дупе да крыві. Мы баяліся і не ішлі.
Запісала Т.Валодзіна ў 2007 годзе ў вёсцы Лаўрэнаўка Талочынскага раёна ад Ступак Соф’і Міхайлаўны, 1926 г.н. (1178: с.86, №229)
Lizun — w folklorze północno-wschodniej Białorusi straszydło z długim językiem, żyjące w studni albo w ogrodzie i zdolne polizać nieposłuszne dziecko do krwie.
Пра лізуна гаварылі, што Лізун у калодцы сядзіць і язык, як цёрка. Дзяцей пугалі, што зацяніць у ваду.
Запісалі Т.Валодзіна і Ў.Лобач у 2007 годзе ў вёсцы Брыгітполле Віцебскага раёна ад Пятровай Кацярыны Тарасаўны, 1925 г.н. (1178: с.86, №227)
O lizunie mówili, że w studni siedzi, i język, jak tiorka. Dzieci przerażali że zaciągnie ich w wodę.
Nagrane przez T.Wolodzinoj i U.Lobacza w 2007 roku we wsi Brigitpole, regionu witebskiego w obwodzie witebskim od Tatarzyny Pietrowoj, urodzonej w 1925 roku (1178: s.86, №227)
А наша мама казала — у бобе лізун сядзіць. А нам жа хочацца бобу. Лізун як лізнець па голай жопе да крыві, дык мы і баяліся. За то яго і звалі так — лізун. Як лізнець, дык ніякі доктар ня вылечыць. Мы баяліся і ня ішлі.
Запісала Т.Валодзіна ў 2007 годзе ў вёсцы Лаўрэнаўка Талочынскага раёна ад Ступак Соф’і Міхайлаўны, 1926 г.н. (1178: с.86, №229)
A nasza mama mówiła — w bobach lizun siedzi. A nam zaś pragnie bobów. Lizun jak poliże po gołej dupie do krwie, tak my i bali się. Za to go i wołali tak — lizun. Jak poliże, tak ani jeden doktor nie wyleczy. Baliśmy się i nie szliśmy.
Nagrane przez T.Wolodzinoj w 2007 roku we wsi Lawrenowka, regionu tołoczyńskiego w obwodzie witebskim od Sofiji Stupak, urodzonej w 1926 roku (1178: s.86, №229)
Онлайн источникиАнлайн крыніцыŹródła internetoweОнлайн джерелаOnline sources
Статус статьиСтатус артыкулаStatus artykułuСтатус статтіArticle status:
Штучка (минимум инфы, как правило из одного источника, по существу просто попавшемуся под руку, с большой вероятностью, что больше о нем не найти)
Подготовка статьиПадрыхтоўка артыкулаPrzygotowanie artykułuПідготовка статтіArticle by:
Адрес статьи в интернетеАдрас артыкулу ў інтэрнэцеAdres artykułu w internecieАдрес статті в інтернетіURL of article: //bestiary.us/lizun
Культурно-географическая классификация существ:
Культурна-геаграфічная класіфікацыя істот:
Kulturalno-geograficzna klasyfikacja istot:
Культурно-географічна класифікація істот:
Cultural and geographical classification of creatures:
Ареал обитания:
Арэал рассялення:
Areał zamieszkiwania:
Ареал проживання:
Habitat area:
Псевдо-биологическая классификация существ:
Псеўда-біялагічная класіфікацыя істот:
Pseudo-biologiczna klasyfikacja istot:
Псевдо-біологічна класифікація істот:
Pseudo-biological classification of creatures:
Форумы:
Форумы:
Fora:
Форуми:
Forums:
Еще? Еще!
Хапун — в белорусском и украинском фольклоре мифическое существо, похищающее маленьких детей и евреев независимо от возраста
Железная баба — в белорусском фольклоре страшное пугало в облике бабы-жабы с железным крюком, живущее в полях и огородах и хватающее детей, которые без разрешения бегают за горохом
Подпечник — один из домовых духов белорусского фольклора, безобразное мохнатое животное с человеческими руками и ногами, живущее под печью
Оржавеник — по белорусским поверьям один из болотников, хозяин болота, покрытого ржавчиной
Злыдня — в белорусском фольклоре недоброе существо в образе невидимой женщиной без языка, глаз и ушей
Анчутка — в восточнославянской мифологии мелкий бес, чертенок с утиными чертами и лысой как у татарчонка головой
Банник — по славянской мифологии дух бани, как правило, стоящей на отшибе
Росомаха — в славянском фольклоре фантастическое существо ("зверь-женщина"), обитающее в ржаном поле или в коноплях; русалка
Полуденица — в славянской мифологии женский дух жаркого полудня, настигающий тех, кто вопреки народному обычаю работает в поле в полдень
Бабар — некое существо, которым в поселениях белорусов-будаков Нижегородчины пугали детей
Стрижак — в белорусском фольклоре полевой дух, вид полевого пугала-буки
Капялюшники — какие-то нечистики в рассказах Витебщины (север Беларуси), способные к оборотничеству, а также обладающие свойствами, характерными для блуждающих огоньков
Паляся — в фольклоре Беларуси и северо-запада России женский дух поля
Сербай — в белорусском и литовском фольклоре антропоморфное существо, персонификация голода
Железный человек — в фольклоре Полесья мифический железный великан, живущий в болоте или заболоченном лесу и охраняющий свою территорию от посягательств и незваных гостей
Цыцохи — в фольклоре жителей Западного Полесья полубабы-полужабы, русалки-пугала, которые ловили детей и душили их своими железными грудями
Железнячка — в приграничных с Беларусью районах России старуха-пугало с железными грудьми
Меша — в белорусской мифологии некий проклятый дух в облике небольшого черного лохматого зверя, не приносящий вреда, но пугающий по ночам
Ератники — в белорусской и русской мифологии проклятые колдуны, обреченные после смерти возвращаться упырями, вредить людям или друг другу
Мараббекка — в сицилийском фольклоре водяное существо, обитающее в колодцах, которое хватает приблизившихся детей и затягивает в воду
Comments
Т.е. очередная бука?
в каком смысле бука? Детское пугало? Если да, то чем они плохи?
Ничем. Я просто уточнил.
Міфалогія беларусаў 2011, с.277-278
ЛІЗУН, міфічны персанаж, якім палохалі дзяцей. На Віцебшчыне, калі малы надта плакаў, яму казалі: «Ціша, дзетка, а то цябе лізун зліжыць». У Дабравольскі лічыў азначэнне «лізун» за эпітэт агню: «Ни падхади к печки: лизун залижить красным языком». На беларуска-пскоўскім паграніччы запісана павер'е пра Л., які жыў у калодзежы — «белы такі, з палец», ім палохалі дзяцей, у Віцебскім р-не да нядаўняга часу дзяцей пужалі Л., у якога «язык як цёрка, як лізнець, дык аж да крыві». У Талачынскім р-не прыстанішчам Л. бачылася бабовае поле.
У Гарадоцкім р-не ўяўленні пра Л. расплывістыя, ён выяўляе функцыі хатняга духа, пярэваратня: «Лізунок пад печкай. Вот ён лятаў на ей. Аказалася, старуха была тым лізунком. Вот ён лятаў на ей у воздухе і ўшыбіў эту старуху. I када апусціліся — яна стала прасіцца, штоб ён яе адпусціў». У рускіх Л. прыпісвалі залізванне поўсці ў шанаванай ім жывёліны ці дзіцяці. Е. Раманаў запісаў [278] легенду пра чужую старану, дзе маладзенцу перад жаніцьбай шылі боты, а маладусе чаравікі, якія насыпалі пяском і вешалі. Чые раней пацякуць, таго жывым клалі у труну і везлі на саначках у такі роў, што вылезці немагчыма. Туды прылятала такая птушка, што «як лізнець, дык адразу і душу, і грудзі выліжа».
Т.Валодзіна
Літ.:
Добровольский 1914: с.375
Касьпяровіч 1927а. с.178;
Романов 1902: с.23
ТМКБ-2. с.768-769;
Черепанова. с.62.
Взял на себя ответственность по паспортизации всех статей. Классификация экспериментальная, прошу сильно не пинать )
Экстранаучная классификация
- статус — сущности
- домен — омнидии-повседневности
- тип — хранители
- класс — поселенческий
- семейство — околичные
- род — колодечники
- вид — ЛИЗУН БЕЛАРУСКИЙ
Ареал
- Псковская область, Витебская область
Среда обитания
- Колодец, Огород
Дополнительные способности-особенности
- Утапливание, Членовредительство
Культурно-географическая
- Белорусская мифология и фольклор
Отправить комментарий